Ook in onze tuinen zijn de gevolgen van de opwarming van de aarde merkbaar. Perioden van droogte en hevige wind drogen de grond uit, hevige regen beschadigt planten en spoelt de grond weg. Grote hitte belast de vegetatie evenzeer als verrassende late vorst. De afgelopen jaren is duidelijk gebleken: De klimaatverandering tast de natuur nu al op allerlei manieren aan. Het is tijd om ons aan de veranderingen aan te passen en onze tuinen klaar te maken voor de toekomst. Uitdaging aanvaard! 

Wat te doen als het warm is? 

Hittegolven met temperaturen van meer dan 30 °C zijn in de zomer geen uitzondering meer. De verhoogde luchttemperaturen zorgen ervoor dat ook de bodem opwarmt. Hoe warmer de grond, hoe sneller het vocht verdampt. Als u de bedden mulcht, met maaisel of ander organisch materiaal, laat u de temperatuur van de grond minder stijgen en houdt u hem vochtiger. Dichte beplanting van vaste planten, zomerbloemen en struiken heeft een vergelijkbaar effect. Parasols en zeilen beschermen tegen de verzengende zon, maar ook bomen bieden bij warm weer uitstekende schaduw. Ze zorgen er ook voor dat het interieur van het huis niet zo snel opwarmt. Terwijl stenen oppervlakken de warmte overdag snel opslaan en ’s nachts langzaam afgeven, zorgen vijvers, bloembedden en groene platte daken voor een aangename verdampingskoeling.

Wat te doen in tijden van droogte? 

In de winter regent het meer dan vroeger, maar in de zomer blijft de neerslag meestal uit, waardoor periodes van droogte dreigen. Daarom is het praktisch om water op te vangen in regentonnen en opvangbakken, zodat u in droge perioden uit het volle water kunt putten. Als de bodem een goede samenstelling heeft, kan hij het water beter opslaan. Zandgronden hebben daarvoor kleimineralen nodig, en leemgronden kunnen worden losgemaakt met organisch materiaal en zand. Droogte is voor sommige planten erg moeilijk, maar voor andere is het geen probleem. Het vervangen van veeleisender soorten door soorten die minder onderhoud vergen, scheelt een hoop frustratie en water geven. Het gazon heeft trouwens het meeste water nodig. Misschien kan het oppervlak worden verkleind ten gunste van droogtetolerante bodembedekkers? 

Wat te doen tijdens hevige regenval? 

Zware regenbuien vormen twee gevaren voor de bodem: Het ene is het gevaar van erosie, het andere is overstroming als het water niet kan worden geabsorbeerd. Dichte beplanting helpt in beide gevallen. De vele wortels houden de grond op zijn plaats en beschermen zo tegen erosie. Ze maken de grond ook losser, zodat de grond beter vocht kan opnemen en vasthouden. Voor de tuin betekent dit dat bedden gemulcht of dicht beplant moeten worden. Als het oppervlak regelmatig wordt losgemaakt, kan het grote watermassa’s beter opnemen en doorgeven aan de bodem. 

Wat te doen bij harde wind? 

Nogmaals, kale grond wordt blootgesteld aan het weer zonder bescherming. Als de grond kaal is, zal de sterke wind hem van water beroven – nog een reden om te mulchen of planten dicht bij elkaar te zetten. Om stormschade te voorkomen, moeten bomen en struiken regelmatig worden gecontroleerd op rotte of zelfs dode takken. Overigens vormen weelderige hagen een effectief windscherm.